បើនិយាយដល់បញ្ហាក្រលៀន ចំពោះសុខភាព សម្រាប់ពេលនេះគឺកំពុងតែមានអ្នកកើតជំងឺនេះច្រើនឡើងៗ ជាពិសេសគឺកើតទៅលើបុរសៗ ។

មូលហេតុ​ដែល​បណ្ដាល​ឱ្យមានបញ្ហា​ខូចក្រលៀននោះគឺ​ដោយសារជំងឺ​ទឹកនោម​ផ្អែម លើស​ឈាម ញ៉ាំ​អាហារ​ផ្ដេសផ្ដាស ជាពិសេសអាហារមានជាតិប្រៃពេក ឬ​ផឹក​ស្រា​ជាដើម។ខាងក្រោមនេះគឺជា គន្លឹះសំខាន់ៗក្នុងការថែរក្សាក្រលៀនឱ្យរឹងមាំល្អ៖

១. គ្រប់គ្រងជំងឺមូលដ្ឋាន (Manage Underlying Conditions)

• គ្រប់គ្រងសម្ពាធឈាម: សម្ពាធឈាមខ្ពស់គឺជាមូលហេតុចម្បងមួយនៃការខូចខាតក្រលៀន។ ត្រូវពិនិត្យសម្ពាធឈាមជាប្រចាំ និងលេបថ្នាំតាមវេជ្ជបញ្ជាដើម្បីរក្សាកម្រិតធម្មតា ។

• គ្រប់គ្រងជាតិស្ករក្នុងឈាម: ប្រសិនបើអ្នកមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ការគ្រប់គ្រងជាតិស្ករឱ្យបានល្អ (តាមដានកម្រិត A1C) គឺសំខាន់ណាស់ ដើម្បីការពារការខូចខាតក្រលៀន។

• គ្រប់គ្រងកូលេស្តេរ៉ូល និងជំងឺបេះដូង។

២. របបអាហារដែលមានតុល្យភាព (Balanced Diet)

• កាត់បន្ថយជាតិអំបិល (សូដ្យូម): ទទួលទានអំបិលតិចជាង 2,300មីលីក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ។ ជាតិអំបិលច្រើនធ្វើឱ្យសម្ពាធឈាមកើនឡើង និងបង្កើនបន្ទុកដល់ក្រលៀន។ ត្រូវកាត់បន្ថយអាហារកែច្នៃ អាហារវេចខ្ចប់ និងបន្លែជ្រក់។

• ទទួលទានអាហារមានប្រយោជន៍: បរិភោគបន្លែ ផ្លែឈើ គ្រាប់ធញ្ញជាតិទាំងមូល (Whole Grains) និងផលិតផលទឹកដោះគោមានជាតិខ្លាញ់ទាប ឬគ្មានខ្លាញ់។

• កំណត់បរិមាណជាតិស្ករបន្ថែម: កាត់បន្ថយការទទួលទានភេសជ្ជៈផ្អែម និងអាហារដែលមានជាតិស្ករបន្ថែមខ្ពស់។

• ប្រូតេអ៊ីន (ចំពោះអ្នកមានបញ្ហាក្រលៀន): ចំពោះអ្នកដែលបានចុះខ្សោយមុខងារក្រលៀន គ្រូពេទ្យអាចណែនាំឱ្យកំណត់បរិមាណប្រូតេអ៊ីន ឬផូស្វ័រ/ប៉ូតាស្យូម តាមការចាំបាច់។

៣. ផឹកទឹកគ្រប់គ្រាន់ (Stay Hydrated)

• ទទួលទានទឹកឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីជួយក្រលៀនលាងសម្អាតជាតិពុល និងកាកសំណល់ចេញពីរាងកាយ និងការពារការបង្កើតគ្រួសក្នុងក្រលៀន។ (គួរចៀសវាងភេសជ្ជៈកំប៉ុង ឬទឹកផ្លែឈើដែលបន្ថែមជាតិស្ករ)។

• ចំណាំ: ចំពោះអ្នកមានជំងឺក្រលៀនរ៉ាំរ៉ៃ គ្រូពេទ្យអាចណែនាំឱ្យកំណត់បរិមាណជាតិទឹក ដូច្នេះត្រូវពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យជាមុន។

៤. ធ្វើលំហាត់ប្រាណទៀងទាត់ (Regular Exercise)

• ព្យាយាមធ្វើសកម្មភាពរាងកាយកម្រិតមធ្យម យ៉ាងហោចណាស់ 30នាទី ក្នុងមួយថ្ងៃ (៥ថ្ងៃក្នុងមួយសប្តាហ៍)។ លំហាត់ប្រាណជួយគ្រប់គ្រងសម្ពាធឈាម ទម្ងន់ និងជាតិស្ករក្នុងឈាម ដែលទាំងអស់នេះសុទ្ធតែសំខាន់សម្រាប់សុខភាពក្រលៀន។

៥. រក្សាទម្ងន់ឱ្យបានសមរម្យ (Maintain a Healthy Weight)

• ការលើសទម្ងន់ ឬធាត់ គឺជាកត្តាហានិភ័យនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងសម្ពាធឈាមខ្ពស់ ដែលនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់ក្រលៀន។

៦. ជៀសវាងការជក់បារី និងកំណត់ជាតិអាល់កុល (Avoid Smoking and Limit Alcohol)

• ការជក់បារី: បង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺក្រលៀន និងជំងឺមហារីកក្រលៀន។ ត្រូវឈប់ជក់បារី។

• ជាតិអាល់កុល: ការទទួលទានច្រើនពេកអាចបង្កើនសម្ពាធឈាម។ ត្រូវកំណត់ការទទួលទាន (សម្រាប់មនុស្សពេញវ័យទូទៅ មិនគួរលើសពី 14 ឯកតាក្នុងមួយសប្តាហ៍ ហើយគួរផឹកឱ្យមានគម្លាតពីគ្នា)។

៧. ប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការប្រើប្រាស់ថ្នាំ (Be Careful with Medications)

• ចៀសវាងការប្រើប្រាស់ថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ដូចជា NSAIDs (Non-Steroidal Anti-inflammatory Drugs) ដូចជា Ibuprofen ឬ Naproxen ហួសកម្រិត ឬរយៈពេលយូរ ដោយមិនមានការណែនាំពីគ្រូពេទ្យ ព្រោះវាអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ក្រលៀន។ ប្រើថ្នាំតាមការណែនាំជានិច្ច។

៨. ទៅពិនិត្យសុខភាពជាប្រចាំ (Regular Check-ups)

• ប្រសិនបើអ្នកមានកត្តាហានិភ័យ (ដូចជាមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម សម្ពាធឈាមខ្ពស់ ធាត់ ឬមានសមាជិកគ្រួសារមានជំងឺក្រលៀន) ត្រូវពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យដើម្បីធ្វើតេស្តឈាម និងទឹកនោមជាទៀងទាត់ ដើម្បីដឹងពីមុខងារក្រលៀនមុនពេលមានរោគសញ្ញាធ្ងន់ធ្ងរកើតឡើង៕